شاید به نظر برسد که کارآفرینی مانند هر فرآیند دیگری مراحل مشخصی ندارد. همه کارآفرین‌ها برای راه اندازی کسب‌وکار خود مسیر یکسانی را طی نمی‌کنند. ولی تا حدودی می‌توان این مراحل مختلف کارآفرینی را تعریف کرد.
از آن‌جایی که کارآفرینی فرآیندی سراسر خلاق است ممکن است چارچوب مشخصی برای کارآفرینی وجود نداشته باشد. ولی شاید تا حدودی بتوان فرآیندی را برای شروع کارآفرینی تعریف کرد. در این مطلب از وب سایت فیوشکا بررسی می‌کنیم که برای راه اندازی کسب و کار از کجا باید شروع کنیم و مراحل مختلف این مسیر پر و پیچ و خم چیست؟
چرا آشنایی با مراحل مختلف کارآفرینی ضروری است؟
همان طور که در مطلب چرا کارآفرینی نیز گفتیم، در جریان کارآفرینی منابع مختلف توسط کارآفرین برای دستیابی به هدفی مشخص با هم ترکیب شده تا کسب‌وکاری امکان پذیر و قابل رشد ایجاد شود.
افراد به دلایل و انگیزه‌های مختلف وارد مسیر کارآفرینی می‌شوند. گوناگونی این دلایل و انگیزه‌ها سبب می‌شود تا افراد در ادامه این فرآیند مسیر متفاوتی را برای کارآفرینی خود دنبال کنند.
شاید بتوان گفت که به تعداد کارآفرین‌های موجود مسیرهای متفاوتی برای کارآفرینی وجود دارد ولی بعضی از مراحل در این فرآیند از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند که در ادامه این مراحل را عنوان می‌کنیم.
مراحل مختلف کارآفرینی شامل بخش هایی است که برای تأسیس یک شرکت می‌بایست طی شود. آشنایی با این مراحل می‌تواند دید مناسبی به کارآفرین داده و به او در اتخاذ تصمیم‌ها و استراتژی‌هایی که می‌تواند برای رشد و توسعه کسب‌وکارش مفید باشد کمک کند. در عین حال، از شکست احتمالی کسب و کار ناشی از عدم اجرای یک مرحله ضروری در فرآیند کارآفرینی نیز جلوگیری کند.
مراحل مختلف کارآفرینی چیست؟
در یک دسته بندی کلی می‌توانیم مراحل مختلف کارآفرینی را به پنج مرحله تقسیم کنیم. این مراحل شامل مرحله ابتدایی، مرحله تصمیم گیری، مرحله برنامه ریزی، مرحله اجرا و مرحله مدیریتی هستند.
مراحل مختلف کارآفرینی چیست؟
مرحله ابتدایی کارآفرینی
در مرحله ابتدایی از مراحل مختلف کارآفرینی، یک کارآفرین لازم است تا ایده و فرصت مناسبی را برای کارآفرینی شناسایی کند. این فرصت که غالبا از آن به نام گپ یا خلاء‌ای در بازار نام برده می‌شود، در واقع نیازی است که در بازار موجود بوده و راه حل یا محصول یا خدمات مناسبی برای پاسخ گویی به این نیاز تا به حال ایجاد نشده است.
هر ایده یا جرقه ذهنی نمی‌تواند فرصت ارزشمندی برای کارآفرینی باشد. بنابراین نیاز است تا در این مرحله ایده کارآفرین به خوبی ارزیابی شده و مشخص شود که آیا واقعا نیاز و مشکلی را در بازار حل می‌کند یا به عبارت دیگر فرصت مناسبی برای کارآفرینی است؟
اهمیت این مرحله بسیار زیاد است تا جایی که تفاوت اصلی یک کارآفرین و فرد عادی را در توانایی او در تشخیص فرصت‌های کارآفرینی می‌دانند. به این ترتیب، کارآفرین به خوبی می‌تواند فرصت‌های ارزشمند برای کارآفرین را تشخیص دهد.
در این مرحله نیاز است تا کارآفرین علاوه بر شناسایی این فرصت، داده‌های مناسب و مرتبطی را در رابطه با آن جمع آوری کند. انجام تحقیقات بازار در مرحله ابتدایی کارآفرینی بسیار ضروری است و به کارآفرین این فرصت را می‌دهد تا ایده خود را به خوبی ارزیابی کند تا متوجه شود آیا این ایده امکان پذیر بوده و ارزش سرمایه‌گذاری و اجرا را دارد یا خیر.
خدمات مرتبطی که برای ارزیابی ایده و تحقیقات بازار در فیوشکا انجام می‌شوند می‌توانند در این زمینه به کارآفرینان کمک کنند. برای استفاده از این خدمات می‌توانید با ما تماس بگیرید.
مرحله تصمیم‌گیری
کارآفرینی نیز مانند تمامی مسیرهای شغلی حاصل یک انتخاب و تصمیم است. کارآفرین در این مرحله تصمیم خود را گرفته و انتخاب می‌کند تا کارآفرین شود و با چالش‌ها و مسائل متعددی که در این مسیر هر روزه با آن‌ها مواجه می‌شود برخورد کند. در این مرحله از مراحل مختلف کارآفرینی یک کارآفرین بر اساس داده‌هایی که از مرحله قبلی و تحقیقات بازار جمع آوری کرده، سعی می‌کند تا تصمیم درست و مرتبطی را اتخاذ کند.
نیاز است تا تصمیم‌های مختلفی در این مرحله اتخاذ شود که شامل:
- نحوه سرمایه گذاری در کسب و کار (سرمایه گذاری شخصی، دریافت وام یا پیدا کردن سرمایه‌گذار و …)
- نحوه ثبت شرکت، دریافت مجوزها و …
- انجام مطالعات امکان سنجی
- تصمیم گیری در مورد مکان کسب‌وکار، نحوه مالکیت، ماشین آلات، نیروی انسانی، مواد اولیه، امکانات و تجهیزات و ….
لازم به ذکر است که در این مرحله برای تصمیم گیری نیاز است تا همه ذی‌نفعان از جمله سهام داران، مشتریان و افراد جامعه در مقیاس کلی در نظر گرفته شوند. به عبارت دیگر، تمام افرادی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در این کسب‌وکار سهیم هستند باید در تصمیم گیری ها مد نظر قرار گرفته شوند.
مرحله برنامه ریزی
مرحله برنامه ریزی یکی از مهم‌ترین مراحل مختلف کارآفرینی است. بدون داشتن برنامه ریزی و مطالعه مناسب نمی‌توان فرصت کارآفرینی شناسایی شده را به محصول یا خدمات ارزشمندی تبدیل کرد.
در این مرحله فرضیات یا پیش بینی‌هایی برای نیازمندی‌های کسب‌وکار و نتایج مورد انتظار در آینده اتخاذ می‌شود. در مرحله برنامه ریزی بهترین استراتژی برای شروع و راه اندازی کسب‌وکار مشخص می‌شود. در این زمینه راهکارهای مختلف بررسی شده و راهکاری انتخاب می‌شود که امکان استفاده و بهره‌برداری بهینه از منابع را به کارآفرین می‌دهد تا هزینه‌های خود را کاهش داده و سودآوری خود را افزایش دهد.
در مرحله برنامه ریزی در مراحل مختلف کسب‌وکار این اقدام‌ها انجام می‌شود:
- مشخص کردن اهداف
- برنامه ریزی برای زیر ساخت‌های مورد نیاز برای کسب‌وکار
- برنامه ریزی برای راه اندازی کسب‌وکار در قالب بیزنس پلن
- برنامه ریزی برای مدل کسب‌وکار
- برنامه ریزی برای خرید تجهیزات و ماشین آلات
یکی از ابزارهایی که برای تعیین مدل کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد بوم مدل کسب‌وکار است. این بوم در واقع مدل کلی کسب‌وکار را مشخص کرده و از نه بخش اصلی تشکیل شده است. این بوم نشان می‌دهد که چگونه اجزای اصلی کسب‌وکار شامل محصول، مشتری، منابع کلیدی، جریان نقدی، ساختار هزینه، فعالیت‌های عملیاتی و … در کنار هم قرار گرفته و مدل کسب‌وکار را می‌سازند.
بیزنس پلن (Business Plan) یا طرح تجاری یک سند جامع است که در آن مراحل مختلف کسب‌وکار به خوبی بررسی شده و به عنوان نقشه راهی برای راه اندازی کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از تعیین مدل کسب‌وکار لازم است تا نقشه عملیاتی مسیر یا طرح تجاری برای رسیدن به محصول یا خدمات مورد نظر را مشخص کنیم.
بر این اساس برای تدوین بیزنس پلن به کسب‌وکار مانند یک پروژه نگریسته و مراحل اجرایی این پروژه را تعریف و تدوین می‌کنیم. در قالب بیزنس پلن به سوالات مختلفی که ممکن است در ادامه مسیر کارآفرینی برای کارآفرین ایجاد شود پاسخ داده می‌شود. سوالاتی نظیر، از کجا شروع کنیم، چه مراحلی را نیاز است تا طی کنیم، چه منابعی احتیاج داریم، چه زمان و به چه میزان این منابع را مصرف کنیم، ساختار سازمانی به چه صورت باشد، پیش بینی فروش به چه صورت است و …
مرحله برنامه ریزی در مراحل مختلف کارآفرینی
این سند هم می‌تواند توسط شخص کارآفرین نگارش شده و هم می‌توان برای نگارش آن از افراد متخصص کمک گرفت. برای استفاده از خدمات تدوین بیزنس پلن در فیوشکا می‌توانید با ما تماس بگیرید.
مرحله اجرا
پس از انجام برنامه ریزی‌های مختلف برای راه اندازی کسب‌وکار، نوبت به مرحله اجرا می‌رسد. در این مرحله، برنامه‌ای که در قالب بیزنس پلن برای راه اندازی کسب و کار تدوین شده را به اجرا می‌گذارند. کارآفرین در این مرحله از مراحل مختلف کارآفرینی منابع مختلف را با هم ترکیب کرده تا ایده خود را به حقیقت تبدیل کند.
در این مرحله، فرصت کارآفرینی شناسایی شده به محصول یا خدمات مرتبطی تبدیل می‌شود. در مرحله اجرا از مراحل مختلف کارآفرینی در واقع کارآفرین فرصت شناسایی شده را بهره برداری می‌کند.
بخش‌های زیر در مرحله اجرا عملی می‌شوند:
- شروع عملیات کسب و کار، تولید یا ارائه خدمات
- استخدام نیروی انسانی
- انجام خدمات بازاریابی و …
مرحله اجرا از سخت‌ترین مراحل راه اندازی کسب و کار است. تا قبل از این مرحله همه چیز بر روی کاغذ بوده و در این مرحله برای تحقق آن ایده‌ها باید تلاش کرد. در این مرحله خلق ارزش توسط کارآفرین انجام می‌شود. آموزش‌های مرتبط در زمینه توسعه محصول جدید می‌توانند در این زمینه به کارآفرین کمک کنند.
مرحله مدیریت
پس از اجرا و راه اندازی کسب‌وکار نیاز است تا بیزنس راه اندازی شده در جهت تحقق اهداف خود و خلق ارزش مدیریت شود. در این مرحله، کارآفرین نقش مدیر را داشته و سکان هدایت کسب‌وکار را بر عهده می‌گیرد.
وظایف مدیر بسیار با اهمیت هستند و می‌توانند تحقق یا عدم تحقق اهداف کسب‌وکار را تعیین کنند. این وظایف و مسئولیت ها شامل موارد زیر هستند:
- مشخص کردن استراتژی و سیاست‌های کسب‌وکار
- مدیریت نحوه ارائه محصول و بازاریابی
- مدیریت کانال‌های توزیع و فروش
- مدیریت استراتژی‌های بازاریابی، تبلیغات، توزیع و …
- مدیریت موجودی کالا
- مدیریت مشتریان
- مدیریت هزینه‌ها و امور مالی
برای عضویت در خبرنامه فیوشکا، ایمیل خود را وارد کنید.
